En. Wat werd het vaak gezegd, dat er ‘nooit iets over verteld’ is. Echte helden getuigen zelden. Maar dat is niet de reden dat er gezwegen werd. Het is niet per se bescheidenheid.
‘Praat er over.’ Maar moet dat? Is dat beter? Is het laten rusten van het verleden niet verstandiger? En hoe komt het dat mensen er niet over willen of kunnen praten?
Voor Gilles, Didi en Adrie gingen slapen en voor moeder de Bruine de gordijnen dicht deed, keken ze nog even uit het raam. Als ze de maan zagen, zwaaiden ze samen naar de maan. Aan de andere kant van de wereld zag papa de maan ook. Zo waren ze met elkaar verbonden. Zwaaien naar papa.
Het verhaal van de maan is inmiddels ons familieverhaal. Ik doe het ook, deed het ook toen mijn zoon in een ver land was, samen met mijn kleinzoon: zwaaien naar de maan, naar papa. Het hoeft niet ver weg te zijn, voor het slapengaan even naar buiten kijken naar de maan en denken aan iemand die je lief is. Anno 2025 kun je dan zelfs een foto sturen van het moment: Ik denk aan je, ik vergeet je niet, we zijn verbonden.
Het verhaal van de maan herinnert aan onze familiegeschiedenis. Drie kindertjes bij het raam, zwaaiend naar de maan, naar papa: het verhaal van toen, van de oorlog.
J.A. de Bruine heeft ons met veel vragen achter gelaten. Dat is eigenlijk het oorlogsverhaal van onze pa. Vragen. Wat is er toch allemaal met je gebeurd? En hoe heb je helemaal in je eentje, in jezelf, met jezelf, de weg teruggevonden om weer mens te worden, een vrolijke liefdevolle vader en echtgenoot, de papa waar ik zo van hield en hou?
Het zij zo. Het is goed. We hoeven niet alles te weten of te begrijpen. We weten niet hoe het precies zit en of het kan maar we zwaaien gewoon naar de maan.
Wordt vervolgd….
Foto: Rutger Saathof: Moederdag 11 mei 2025, 22.15
